Monday, December 23, 2013

Thiếu nữ


(Scroll down for Vietnamese)

"Thiếu nữ" is an attempt of mine playing with the words. It can mean either "young lady" or "lack of women". And the latter is exactly how I would describe my college, my company and this whole industry in general.

I have always been saying with young students I meet that being an engineer is kinda a gift, the power of playing god, or "make things happen" like how the recent startup culture would put it. However I have never mentioned that when I was in college, there was only one girl in my whole department (yeah, department, not a single class). There wasn't another one until my very last semester there. And then, even in my company, where I have always thought of as a place to envision, create and believe my own universe, there were like 4 girls in the heyday, only one of them was an engineer.

Why we are in this stage of "thiếu nữ" has been a reoccurring topic of our water-cooler talks.

Though the society is moving towards the direction where human beings are given more chances to fulfill their potential, there are still many prejudges going on, some at a very early stage of childhood. By default, girls are believed to have a natural love for pink color and dolls and all would like to become singer or actress when grow up. And the education system, especially that of a third world country like Vietnam, is not helping the situation at all. Instead of experiencing new schools of thought and acquiring benefits of diversity, our young girls are receiving this stereotyping education that doesn't do anything good other than strengthening those misleading prejudges since early ages. Even in India, a country where the IT industry revolutionizes the whole economy, engineering is still considered a "man's thing" (I learned this from the movie 3 idiots - IMDB 8.3, I can be horribly wrong. Please tell me if I am)

I also heard from this dilettante fellow that since the age of hunting and gathering, women were adapted to the kind of safe, repetitive and tedious tasks. So a woman would need to overcome a few intuitive barriers when pursuing a career in STEM. But of course that fellow of mine also said that there was no flirting back then, one just hit girls in the head and bring them home. So yeah, not a very scientific evidence to me.

General speaking, people still believe that IT is kind of hostile to women. The career requires one to commit to a lifelong learning along with tremendous stress prior to release days and provides relatively high pay but not as good as that of a lawyer or banker. But the female engineers that I come to know in person possess an amazing combination of intelligence and meticulousness, enabling them to contribute to the work force uniquely.

Girls are rarely more than 20% of the demographics in IT. Given that situation, whatever their official positions are, they are all CMO (Chief Morale Officer) of their work place. Boys, thank to the magic of evolution, have developed a weird conditional reaction that under girl's presence, their blood is fueled with adrenaline, their voice gets deeper and they smile ridiculously more often. I should convince Nielsen to confirm my theory but really, I have a strong feeling that in companies whose gender ratio is balance, coffee and energy drink are all unnecessary.

For a comfort seeker, IT is probably the worst career choice ever. The project spec changes on daily basis, the client always starts with "It is pretty simple, just …" and the number of overnight computer usage makes every cardiologist happy. Hence it is quite crucial to have a effective stress releasing mechanism. Men have this huge ego that more often than not prevents getting burden off their chest. Women, on the other hand, are notorious for gossips. Though I see gossip a controversial topic, can't deny that it is an effective way to blow off stream. A stable mind always makes women reliable members for long-term projects.

Ever heard of "too many chefs spoil the broth"? That happens everyday in IT projects. Software engineers are creative individuals, but nothing sends a project off track faster than a bunch of creative minds. To save the broth, it is a must to kill of the beloved ideas. But killing an idea is an art, not an act of a butcher. No one would like to ruin their friendship while trying to justify an idea is in appropriate. Women start to deal with attention from men since high school. By the time they graduate and join the work force, besides the bachelor degrees, many also have a black bell on the art of saying no. Few men ever reach that level of sophistication.

At the end of the day, the real reason we have so few female programmers is that we are working in an increasingly unpleasant environment for women who code, created by the very male colleagues, either deliberately or accidentally. Their talent is hardly fully appreciated. On the contrary, they are considered barbies in the office "oh... you actually like to code, I thought girls don't like it". Many feel like they are being "interviewed each and every day" as they need to repeatedly prove their technical prowess and their technical decisions are doubted. One of the important moments of growing up is to realize that life is not fair, and one has to accept it as a part of life. If you are male and also happen to work in software development, chances are that you are on the positive side of the scale, a result of a chain of unfair events in life, too comfortable to realize that pursue passion is not that simple for many people.



===================================================


Thiếu nữ | danh từ 
Người con gái trong lứa tuổi dưới thanh nữ


Nếu bạn hiểu "thiếu nữ" theo nghĩa như trên thì coi như bạn chưa đến mức bấn cùng. Lớp học của tôi thiếu nữ. Công ty tôi rạch một bọn thiếu nữ. Cả cái ngành này thiếu nữ.

Tôi thường lải nhải với sinh viên ngành này, những đứa mặt còn lún phún lông tơ, má phúng phính hồng hào, rằng làm một kỹ sư là một sự tuyệt vời, ví như chúa trời kiến tạo, bọn Mỹ gọi là "make things happen". Điều tôi chưa khi nào nói là hồi đó cả khoa (khoa, không phải lớp) có một sinh viên nữ duy nhất, học cùng khoá với tôi. Đến học kỳ cuối thì có thêm một em gái nữa vào học. Và công ty tôi vào thời đỉnh cao (tại giờ xìu rồi) cũng chỉ có bốn nữ, mà chỉ có một là kỹ sư.

Tôi và các đồng nghiệp vẫn thường lôi chuyện tại sao khối ngành khoa học - kỹ thuật le que được vài bóng hồng ra tám

Vẫn nói cha mẹ sinh con trời sinh tánh, nhưng mà từ nhỏ những đứa con gái đã được (bị) mặc định thích màu hồng, chơi búp bê và mơ lớn lên là ca sỹ diễn viên, thì sau này khó mà thấy cái màn hình máy tính hấp dẫn lắm, đặc biệt là màn hình phẳng. Lớn lên một chút, các bé bắt đầu sự học của mình. Nền giáo dục nước nhà vô cùng kinh điển và nhất quán, bài làm văn lợn nào lợn nấy to bằng cái phích, em bé đứa nào cũng núc ních cổ tay trong từng ngấn như tôm hùm và ông nội nào cũng râu tóc bạc phơ như một ông tiên, chiều chiều ngồi đánh cờ với ông Tám nhà bên râu tóc cũng bạc phơ như một ông tiên khác. Vậy là thay vì tiếp nhận các luồng tư tưởng mới mẻ, các bé gái lại càng ít điều kiện thoát ra khỏi khuôn mẫu xã hội. Ai có coi qua 3 idiots (IMDB 8.3) có đoạn "con trai làm kỹ sư, con gái làm bác sỹ" là vậy.

Có thằng tỏ vẻ uyên thâm thì lôi ra suốt từ thời Bàng Cổ, đàn ông săn bắn, đàn bà hái lượm và nghe đồn rằng không cần cưa cẩm, đập đầu vác về hang là được, thì phụ nữ đã có xu hướng làm những công việc tỉ mẩn, có tính lập lại và an toàn cao. Người phụ nữ làm cái nghề nay xây, mai phá này phải chống chọi với mấy ngàn năm tiềm thức. 

Chung qui lại nhiều người hay nói nghề này kén nữ lắm (tôi nghĩ nghề thái giám kén hơn), cứ phải chạy theo công nghê, giờ giấc thất thường, áp lực kinh hoàng…. Nhưng có lăn lê với nghề mới thấy các chị thông minh, sắc xảo khác gì cánh đàn ông, lại có cái tỉ mỉ của đàn bà, họ đóng góp rất lớn vào công việc mà đôi khi nam nhân không bì được.

Trong một môi trường mà nữ giới hiếm khi nào quá 20% dân số, các nàng dù ở vị trí nào cũng đều thành những CMO (Chief Morale Officer). Chỉ cần nhát thấy bóng gái, lũ con trai, trải qua bao đời, đã tích được một loại phản ứng có điều kiện kỳ quặc là andrenaline chạy rần rần trong máu, giọng trầm bổng và hay cười vu vơ. Không biết Nielsen đã làm khảo sát chưa, nhưng dự là những công ty cán cân giới tính cân bằng thì các loại cà phê, bò húc đều thừa thải cả.

Làm cái nghề mà spec nay làm mai đổi, khách hàng cửa miệng "đơn giản mà" và số giờ ôm máy tinh nửa đêm làm ổn định thu nhập mọi bác sỹ tim mạch, có một cơ chế giải toả hiệu quả rất quan trọng. Tính tự trọng của đàn ông ngăn họ than vãn những điều mình đang khó thở. Đàn bà luôn có những hội nhóm túm năm tụm ba, tuy là chia sẻ thì ít mà nói xấu thì nhiều nhưng dẫu sao vẫn nhiều cửa giải toả cơn ấm ức. Tinh thần ổn định luôn khiến phụ nữ thành người bạn đồng hành tốt cho những dự án dài hơi.

Sản phẩm chỉ có một nhưng ý tưởng luôn có xu hướng bay xa, bay cao và bay lạc đề. Nên phải giết, vì không ai muốn làm dâu trăm họ. Nhưng phải giết có ý tứ, nhẹ nhàng, để lần sau còn nhìn mặt nhau. Người giết ý tưởng là một nghệ sỹ chứ không phải thằng hàng thịt bụng mỡ sáu múi dồn một. Chuyện này phụ nữ có lợi thế hơn hẳn. Họ bắt đầu dập tắc ý tưởng bở của các chàng trai chíp hôi mặt mụn từ thời cấp ba, đến khi ra trường, ngoài bằng cử nhân còn có thêm đai đen nghệ thuật nói không. Ý tưởng bị giết ngọt như mía lau mà các cậu trai ngu khờ nào hay nào biết.

Suy cho cùng lý do ngành IT vẫn mãi "thiếu nữ" là vì môi trường làm việc kém thân thiện, gây nên bởi chính những nam đồng nghiệp trong ngành, dù cố ý hay vô ý. Tài năng của những nữ kỹ sư hiếm khi được nhìn nhận đích đáng, ngược lại, họ bị xem là những barbie trong văn phòng "oh… em biết code à, anh tưởng con gái không thích việc này". Những đề xuất kỹ thuật của họ bị nghi ngờ và thường xuyên bị "phỏng vấn" để chứng minh khả năng của mình. Một trong những thời điểm quan trọng khi trưởng thành là bạn ngộ ra xã hội này vốn không công bằng, và bạn phải chấp nhận nó như một phần của cuộc sống. Nếu bạn là nam, và làm cùng ngành với tôi, nhiều khả năng rằng bạn đang ngồi ở cán cân thuận lợi, kết quả của một chuỗi những "đếch công bằng" của cuộc sống, sướng quá nên nhận ra rằng sống với đam mê của mình không hề đơn giản với nhiều người.